Το επιδημιολογικό βάρος του HPV στην Ελλάδα παραμένει υψηλό

Σημαντικά στοιχεία για τις επιπτώσεις του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) κατέγραψε μελέτη που παρουσιάστηκε, στο πρόσφατο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας που διεξήχθη το διάστημα 3-5 Δεκεμβρίου 2024 στην Αθήνα. Πρόκειται για τη μελέτη με τίτλο «Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας»* που αποτυπώνει, για πρώτη φορά, τον αριθμό των σχετιζόμενων με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) θανάτων και τα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής στην Ελλάδα.

 

Τα αποτελέσματα της μελέτης

Η μελέτη βασίστηκε σε δημοσιευμένο μαθηματικό μοντέλο που εξετάζει τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται από 11 HPV-σχετιζόμενους καρκίνους (ορθοφαρυγγικός, στοματικός, ρινοφαρυγγικός, υποφαρυγγικός, φάρυγγας, πρωκτικός, λάρυγγας, αιδοίου, κόλπου, τραχήλου και πέους). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας:

  • Το 2022 παρατηρήθηκαν 443 θάνατοι από καρκίνο που οφειλόταν στον ιό HPV. Παρόλο που οι θάνατοι από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αντιπροσωπεύουν, όπως αναμενόταν, την πλειοψηφία των 443 θανάτων (το 60.5% της HPV σχετιζόμενης θνησιμότητας) και άλλοι καρκίνοι αποτελούν σημαντικό κομμάτι της θνητότητας, όπως ο καρκίνος του κόλπου (αντιπροσώπευε το 13.2% των θανάτων) ή ο καρκίνος του πρωκτού (αντιπροσώπευε το 9.6% των θανάτων).
  • Η HPV σχετιζόμενη θνησιμότητας δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα των γυναικών, όπως πιστεύεται σήμερα, καθώς το 16.1% των HPV σχετιζόμενων θανάτων αφορά άνδρες. Μάλιστα, η θνησιμότητα σε αρκετούς HPV σχετιζόμενους καρκίνους, όπως του πρωκτού ή ρινοφάρυγγα, στους άνδρες ξεπερνά αυτή των γυναικών.

Οι παραπάνω, δυνητικά αποτρεπταίοι με εμβολιασμό θάνατοι, είχαν σαν αποτελέσματα 6.388 χαμένα έτη ζωής, από τα οποία το 11.2% αφορούσε άνδρες. Ο μέσος όρος χαμένων ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14.4 έτη.

 

Οικονομικές επιπτώσεις του HPV

Από τα ευρήματα της μελέτης εντύπωση προκαλεί και ο υπολογισμός των χαμένων ετών παραγωγικής ζωής (δηλαδή τα έτη πριν τη συνταξιοδότηση). Η έρευνα κατέγραψε ότι οι θάνατοι από HPV-σχετιζόμενους καρκίνους οδήγησαν σε απώλεια 1.813 ετών δυνητικής παραγωγικότητας, με τους άνδρες να αντιπροσωπεύουν το 13.0% αυτών των θανάτων. Ο μέσος όρος χαμένων παραγωγικών ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας υπολογίζεται σε 4.1 έτη.

Η οικονομική επίπτωση της πρόωρης θνησιμότητας λόγω HPV-σχετιζόμενων καρκίνων ανερχόταν σε €22.5 εκατομμύρια με τα €3.1 εκατομμύρια να αφορούν άνδρες. Από HPV-σχετιζόμενο καρκίνο χάνονται λόγω πρώιμης θνησιμότητας και κατ’ επέκταση απώλειας παραγωγικότητας κατά μέσο όρο €50.226. Από τους καρκίνους που εξετάστηκαν, το μεγαλύτερο έμμεσο κόστος ανά θάνατο ήταν αυτό που αφορούσε στον καρκίνο του τράχηλου της μήτρας με €61.579.

 

Το συμπέρασμα της μελέτης

Το κεντρικό συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι το παραπάνω επιδημιολογικό βάρος μπορεί να αποτραπεί σε συντριπτικό βαθμό με τον HPV εμβολιασμό και γι’ αυτό είναι σημαντικό να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια. Όπως υπογράμμισε, κατά την παρουσίαση της μελέτης, ο επικεφαλής ερευνητής, Ηλίας Γκούντας, Value & Patient Access Manager της MSD Ελλάδος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου «Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε είναι ότι, αφενός η διαθεσιμότητα εμβολίων για την ενεργό ανοσοποίηση κατά του HPV προσφέρει τη δυνατότητα πρόληψης αυτού του σημαντικού νοσολογικού και οικονομικού φορτιού και αφετέρου ότι οι θάνατοι από HPV δεν είναι μόνο οι θάνατοι από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας»


* Την έρευνα «Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας» υπογράφουν: Ηλίας Γκούντας1, Αναστάσιος Σκρουμπέλος1, Γεώργιος Τρίμης1, Ugne Sabale2 Goran Bencina 3, Αντώνης Καρόκης1

  1. MSD Ελλάδος
  2. Value & Implementation Outcomes Research, MSD, Vilnius, Lithuania
  3. Value & Implementation Outcomes Research, MSD, Madrid, Spain