Το έλλειμμα στην δημόσια χρηματοδότηση περιορίζει την πρόσβαση στις νέες, καινοτόμες θεραπείες

Σε σημαντικές ανακοινώσεις που αφορούν στην πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε νέες, καινοτόμες θεραπείες, στη διαθεσιμότητα των καινοτόμων φαρμάκων και στη Δημόσια χρηματοδότηση για το φάρμακο προχώρησε την Πέμπτη 25 Ιουλίου 2024 ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ). Ειδικότερα παρουσίασε τέσσερις (4) μελέτες που καταδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη συνεργασίας Πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας για την οικοδόμηση κοινών λύσεων που θα αντιμετωπίσουν το σημαντικό έλλειμμα στην δημόσια χρηματοδότηση του φαρμάκου σε συνδυασμό με την βελτίωση της απόδοσης της επένδυσης μέσω ελέγχων και χρήσης ψηφιακών εργαλείων.

Η μελέτη Patients W.A.I.T. Indicator (EFPIA-IQVIA) 2023

• Η μελέτη κατέδειξε πως οι Έλληνες ασθενείς έχουν πρόσβαση σε λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία, καθώς 79 στα 167 νέα φάρμακα ήρθαν στην Ελλάδα το διάστημα 2019 - 2022 έναντι 90 στα 168 το διάστημα 2018 - 2021.
• Μάλιστα, τα μισά από αυτά είναι διαθέσιμα με περιορισμούς στην πρόσβαση από τους ασθενείς, καθώς διατίθενται μέσω ΣΗΠ και ΙΦΕΤ.
• Για την διαθεσιμότητα αυτών των φαρμάκων χρειάζονται 587 ημέρες κατά μέσο όρο από την Ευρωπαϊκή έγκριση τους μέχρι να αποζημιωθούν στην χώρα μας. Ο χρόνος αυτός υπολείπεται κατά σχεδόν δύο μήνες (56 μέρες) από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο αλλά έχει βελτιωθεί κατά 74 ημέρες έναντι της προηγούμενης περιόδου.

Τα βασικά αίτια της μη διαθεσιμότητας και των καθυστερήσεων σε καινοτόμα φάρμακα στο διάστημα 2019 – 2022 (Root causes of availability and delay to innovative medicines)

Ο ΣΦΕΕ παρουσίασε, για πρώτη φορά, μελέτη που συνδυαστικά με τη μελέτη Patients W.A.I.T. Indicator εστιάζει στις κύριες αιτίες μη διαθεσιμότητας των καινοτόμων φαρμάκων. Η μελέτη καταδεινύει ότι οι σημαντικές καθυστερήσεις κυκλοφορίας νέων φαρμάκων στην Ελλάδα οφείλονται στο κριτηρίο 5/11, αλλά και στο επίπεδο υποχρεωτικών επιστροφών για την Ελλάδα, αλλά και για χώρες όπως η Κύπρος και η Μάλτα.

Η Μελέτη της IQVIA για τη διαθεσιμότητα νέων φαρμάκων στην Ελλάδα στο διάστημα 2020 – 2023.

Στην μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από τα μέσα Φεβρουαρίου έως τα τέλη Μαρτίου 2024, με τη χρήση δομημένου διαδικτυακού ερωτηματολογίου που μοιράστηκε σε 42 μέλη του ΣΦΕΕ και της EFPIA, αποτυπώνονται σημαντικές πληροφορίες για την κυκλοφορία καινοτόμων φαρμάκων στην Ελλάδα. Ειδικότερα:

• 329 νέα φάρμακα έλαβαν έγκριση από τον EMA από 1/1/2020 έως 31/12/2023 εκ των οποίων τα 221 είναι νέα καινοτόμα φάρμακα.
• Από τα 221 νέα πρωτότυπα φάρμακα, μόνο 43 (19%) είναι σήμερα διαθέσιμα και αποζημιώνονται στην ελληνική αγορά. Τα υπόλοιπα 178 (81%) δεν αποζημιώνονται.
• Από τα 178 φάρμακα που δεν αποζημιώνονται ακόμα στη χώρα μας, μόλις τα 35 έχουν πάρει τιμή, ενώ τα υπόλοιπα 143 δεν έχουν πάρει ούτε τιμή.
• Μόνο 5 από τα 35 (14%) νέα καινοτόμα φάρμακα που έχουν πάρει τιμή είναι βέβαιο ότι θα είναι διαθέσιμα στο μέλλον.
• Άλλα 46 από τα 143 (32%) νέα καινοτόμα φάρμακα μπορούν δυνητικά να γίνουν διαθέσιμα στο μέλλον.
• Το δεινό επιχειρηματικό κλίμα που διαμορφώνουν οι υπέρογκες επιστροφές έχει σαν συνέπεια το 53% των νέων καινοτόμων φαρμάκων να μην καταστούν κατά πάσα πιθανότητα διαθέσιμα για τους Έλληνες ασθενείς στο άμεσο μέλλον όπως κατέδειξε η μελέτη.

Δημόσια χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα μας

Στα στοιχεία για τη Δημόσια χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα μας έναντι των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών, ανανεωμένα με τα δεδομένα για το 2022, καταγράφεται ότι:

• Η Ελλάδα έχει απόκλιση 70 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο., ενώ είναι η μόνη χώρα που μείωσε τη συνολική (έξω & ένδο νοσοκομειακή) χρηματοδότηση του φαρμάκου το διάστημα 2013 -2022.
• Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μείωσε τη δημόσια νοσοκομειακή χρηματοδότηση για το φάρμακο σημειώνοντας απόκλιση 116 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο. το διάστημα 2013 – 2022. Συγκεκριμένα, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι +89,6% και η Ελλάδα έχει υποχωρήσει κατά -26,6%.
• Αντίστοιχα στην εξωνοσοκομειακή δημόσια χρηματοδότηση η Ελλάδα έχει απόκλιση 56 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο., καθώς ο μέσος όρος των χωρών της Ευρώπης κυμαίνεται στο +42,5%, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στο – 11,09%.
• Συγκρίνοντας τη συνολική (νοσοκομειακή και έξω-νοσοκομειακή) Δημόσια κατά κεφαλήν χρηματοδότηση του φαρμάκου για το 2022, η μελέτη κατέγραψε σημαντική υστέρηση -64% και -70% έναντι των χωρών της Νότιας Ευρώπης και Δυτικής Ευρώπης στη δημόσια κατά κεφαλή Νοσοκομειακή Φαρμακευτική Δαπάνη και υστέρηση -13% και -45% έναντι της Νότιας Ευρώπης και Δυτικής Ευρώπης στη δημόσια κατά κεφαλή έξω-νοσοκομειακή Φαρμακευτική Δαπάνη. Στο σύνολο της Δημόσιας χρηματοδότησης του φαρμάκου η Ελλάδα είναι ουραγός έναντι των χωρών της Νότιας και Δυτικής Ευρώπης.

Τα στοιχεία των τεσσάρων μελετών που παρουσίασε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος καταδεικνύουν σαφέστατα την άμεση ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών που θα διασφαλίζουν τόσο την ισότιμη, καθολική και έγκαιρη πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις νέες, καινοτόμες θεραπείες όσο και ένα βιώσιμο επιχειρηματικό περιβάλλον που θα ωθήσει τις εταιρίες του κλάδου να επενδύσουν ακόμα περισσότερο στη χώρα.