Η υποχρηματοδότηση του δημόσιου συστήματος υγείας στη χώρα μας έχει σοβαρές συνέπειες

Σημαντικές είναι οι επιπτώσεις για την υγεία και την ποιότητα ζωής των Ελλήνων λόγω της υποχρηματοδότησης του δημόσιου συστήματος υγείας στη χώρα μας σε σχέση με τις άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης και του Μέσου Όρου των 27 χωρών της ΕΕ. Αυτή είναι η διαπίστωση που προκύπτει από την νέα μελέτη που παρουσίασε το Ινστιτούτο Πολιτικών Οικονομικών Κοινωνικών Ερευνών (Ι.Π.Ο.Κ.Ε.). Η μελέτη που έχει τίτλο «Ο αντίκτυπος της υπο-επένδυσης στο Φάρμακο & τις Υπηρεσίες Υγείας» βασίζεται σε συνδυασμό χρονολογικών σειρών, που καλύπτουν την περίοδο 60 χρόνων (από το 1960 μέχρι το 2021), και διακρατικών δεδομένων των Ευρωπαϊκών χωρών. Το σύνολο του δείγματος των χωρών της Ευρώπης είναι 322.724 άτομα και της Ελλάδας 16.621 άτομα.

Τα πορίσματα της έρευνας παρουσίασε για πρώτη φορά ο κ. Ιωάννης Υφαντόπουλος, Πρόεδρος του Ι.Π.Ο.Κ.Ε. και Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του Ε.Κ.Π.Α, σε ειδική εκδήλωση, υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (Π.Ε.Φ.). Μάλιστα ο καθ. Υφαντόπουλος τόνισε ότι τα στοιχεία που καταγράφονται στην μελέτη του Ι.Π.Ο.Κ.Ε. μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμα για το Στρατηγικό Προγραμματισμό και την επιστημονική τεκμηρίωση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της υγείας που σχεδιάζουν τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα.

Στην εκδήλωση απεύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Ένωσης και Συνδιευθύνων Σύμβουλος της ΕΛ.ΠΕΝ., κ. Θεόδωρος Τρύφων ενώ τις θέσεις των ασθενών σε σχέση με τα συμπεράσματα της μελέτης, ανέλυσε ο κ. Αναστάσιος Σαμουηλίδης, Νομικός Σύμβουλος & Υπεύθυνος Δημοσίων Υποθέσεων της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος. Ακολούθησε ανοικτή συζήτηση σχετικά με τη μελέτη και τη βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος υγείας στην Ελλάδα, την οποία συντόνισε η δημοσιογράφος Υγείας, κα. Νατάσσα Σπαγαδώρου και συμμετείχαν ο κ. Ιωάννης Κωτσιόπουλος, Γενικός Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας και η κα. Πέλα Σουλτάτου, PhD, Διδάσκουσα Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ & Σχολής Δημόσιας Υγείας ΠΑΔΑ.

Σημαντική υποχρηματοδότηση του δημόσιου τομέα της υγείας στην Ελλάδα

Τα στοιχεία που παρουσίασε ο καθ. Υφαντόπουλος καταδεικνύουν ότι η δεκαετής οικονομική κρίση, τα τρία μνημόνια και στη συνέχεια η επιδημιολογική κρίση της COVID-19, οδήγησε σε σημαντική υποχρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας στην Ελλάδα που παρουσίασε σημαντικές αποκλίσεις από το μέσο όρο των 27 χωρών της Ευρώπης. Οι αποκλίσεις αυτές ανέρχονται σε δύο ποσοστιαίες μονάδες στο σύνολο των δαπανών υγείας σε ποσοστό του ΑΕΠ, και σε τρεις ποσοστιαίες μονάδες στις δημόσιες δαπάνες υγείας. Η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική χώρα, μεταξύ των 27 χωρών της Ευρώπης, με τις μεγαλύτερες υποχρηματοδοτήσεις του συστήματος υγείας.

Ειδικότερα στην μελέτη του Ι.Π.Ο.Κ.Ε. αποκαλύπτονται οι ακόλουθες μειώσεις/αποκλίσεις από τον μέσο όρο των 27 χωρών της Ευρώπης:

• Για το σύνολο των δαπανών υγείας κατά κεφαλή: Μείωση στην Ελλάδα κατά 22.8% έναντι αύξησης στον μέσο όρο της Ευρώπης κατά 16,7%.
• Δημόσιες δαπάνες κατά κεφαλή: Μείωση στην Ελλάδα κατά 32,5% έναντι αύξησης στον μέσο όρο της Ευρώπης κατά 15,3%.
• Σύνολο των φαρμακευτικών δαπανών κατά κεφαλή: Μείωση στην Ελλάδα κατά 26,2% έναντι αύξησης στο μέσο όρο των Ευρωπαϊκών χωρών κατά 3,6%.
• Δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες κατά κεφαλή: μείωση στην Ελλάδα κατά 51,8%, σε σχέση με αντίστοιχη μείωση στον μέσο όρο της Ευρώπης μόνο κατά 6,7%.

Από την ανάλυση προκύπτει σημαντική υποχρηματοδότηση του δημόσιου τομέα της υγείας στην Ελλάδα σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά το μείγμα των Δημόσιων/Ιδιωτικών δαπανών υγείας για φάρμακο παρατηρείται, επίσης, μια σημαντική συρρίκνωση της δημόσιας δαπάνης στην Ελλάδα από 78,1% το 2009 στο 51% το 2019. Οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για το μέσο όρο των των 27 χωρών της Ευρώπης ήταν από 65,9% το 2009 στο 59,3% το 2019.

Αύξηση των ιδιωτικών δαπανών υγείας και συρρίκνωση των δημοσίων

H μελέτη του Ι.Π.Ο.Κ.Ε. εξετάζει διαχρονικά το πρότυπο χρηματοδότησης των δαπανών υγείας στην Ελλάδα. Παρατηρούμε μια σημαντική συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών υγείας με αντίστοιχη αύξηση των ιδιωτικών δαπανών. Η μετακύληση αυτή της δαπάνης από το δημόσιο τομέα στις τσέπες των Ελλήνων πολιτών έφερε ένα επιπλέον βάρος στα Ελληνικά Νοικοκυριά δημιουργώντας σημαντικές καταστροφικές δαπάνες.

Μειωμένη πρόσβαση των Ελλήνων στις υπηρεσίες υγείας

Οι παραπάνω μειώσεις των δημοσίων δαπανών επηρέασαν αναπόφευκτα την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας αυξάνοντας τις ανικανοποίητες ανάγκες για υγειονομική περίθαλψη. Η Ελλάδα καταγράφεται ως μια από τις χώρες της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη αύξηση στις ανικανοποίητες υγειονομικές ανάγκες. Η αύξηση αποδίδεται στην υποεπένδυση του δημόσιου τομέα στην υγεία. Συγκρίνοντας τις ανικανοποίητες ανάγκες σε συνδυασμό με τις δημόσιες δαπάνες υγείας στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα των ανατολικών χωρών (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία) με τις χαμηλότερες δαπάνες υγείας και τις υψηλότερες ανικανοποίητες ανάγκες.

Εξετάζοντας την ικανοποίηση των Ευρωπαίων πολιτών από το σύστημα υγείας προέκυψε ότι οι Έλληνες δηλώνουν τη χαμηλότερη ικανοποίηση. Το 45% των Ελλήνων δηλώνουν ικανοποίηση από το σύστημα υγείας έναντι του 96,5% των Ελβετών, το 94% των Δανών, και το 91% των Ισπανών. Σημειώνεται ότι η περαιτέρω μελέτη των δεδομένων προέκυψε ότι η επένδυση στην υγεία αυξάνει σημαντικά την ευημερία των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ελλήνων.